Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) kent ruim 650.000 euro toe aan het project COVERED. Met dit geld start een pilot waarmee het UMC Utrecht patiënten 24 uur per dag, zeven dagen per week monitort vanuit het Medisch Regiecentrum. Een kansrijke innovatie!

De digitale zorg nam een enorme vlucht tijdens COVID-19. Er ontstonden innovaties als Early@Home en CovidTherapy@Home, waarbij patiënten thuis gemonitord werden vanuit het Medisch Regiecentrum in het UMC Utrecht onder supervisie van medisch specialisten of huisartsen. Ook maakte ‘de slimme pleister’ haar debuut: via een draadloze sensor, verwerkt in een pleister op de borst, hielden verpleegkundigen COVID-patiënten in het ziekenhuis op afstand in de gaten. Het zijn kansrijke innovaties in het kader van patiëntgerichtheid, patiëntveiligheid, minder besmettingsrisico en de toenmalige schaarste van beschermingsmiddelen. Deze innovaties kunnen ook helpen bij het overeind houden van het Nederlandse zorgsysteem. Monitoring op afstand is een middel om de druk beter te verdelen over het hele zorgsysteem. Zéker in tijden van pandemieën, wanneer het patiëntenaanbod hoog is en er capaciteitsproblemen ontstaan.  

Dagelijks contact met patiënt en zorgverlener essentieel

Nu breidt het UMC Utrecht het monitoren op afstand uit met het project COVERED. Het richt zich op 24/7 monitoren op afstand van (COVID) patiënten en patiënten met andere infectieziekten. Projectleider COVERED en technisch geneeskundige Martine Breteler vertelt: “Om te onderzoeken hoe we 24/7 thuismonitoren optimaal en veilig kunnen toepassen en bij wie dit kan, monitoren we nu eerst patiënten op een reguliere verpleegafdeling met het Checkpoint Cardio systeem. Vitale functies zoals hartslag, ademfrequentie, zuurstofsaturatie, bloeddruk en temperatuur houden we vanuit het Medisch Regiecentrum (MRC) in de gaten. Dit geeft verpleegkundigen op de afdeling de ruimte om met continue monitoring te leren werken.” Op dit moment gebeurt thuismonitoring van COVID-patiënten drie keer per dag en handmatig. Het kent als voornaamste beperking dat dit slechts voor een kleine groep relatief gezonde patiënten geschikt is. Met continue thuismonitoring is de verwachting dat een grotere groep patiënten geholpen wordt.

Daarnaast heeft het MRC dagelijks telecontact met de patiënt en de zorgverlener. Martine: “Dit is heel belangrijk. Continu monitoren is een hulpmiddel om achteruitgang op afstand te kunnen signaleren en zo nodig in te grijpen, maar het is nooit de vervanger van de klinische blik van de verpleegkundige of medisch specialist. De menselijke maat, aandacht voor en het dagelijkse gesprek met de patiënt blijft essentieel.”

Meer tijd voor de patiënt

Het continu monitoren op afstand biedt vele voordelen. Voor de patiënt, maar ook voor de zorgverleners. Martine: “Voor verpleegkundigen op de afdeling geeft het 24/7 monitoren op afstand een gevoel van veiligheid. Vooral in avond- en nachtdienst wanneer zij vaak met minder collega’s staan. Het is dan een toegevoegde waarde om door continue monitoring tijdig te signaleren als iemand achteruit gaat, zodat je kunt ingrijpen.” Ook hoeven verpleegkundigen niet handmatig alle vitale functies van de patiënt te controleren en in te voeren in het systeem. “Dit geeft verpleegkundigen meer ruimte voor andere zorgtaken en hebben zij extra tijd voor hun patiënt.” Voor de patiënt biedt monitoring op afstand ook voordelen. “Patiënten hebben meer regie en kunnen prettig herstellen in hun eigen, vertrouwde omgeving. De ziekenhuiszorg verplaatst zich en zo komen er meer bedden vrij voor andere patiënten.”

Toekomstmuziek in de digitale zorg

Martine ziet deze pilot als een uitdaging, en ook zeker als kansrijke innovatie. Een uitdaging, omdat het een nieuwe vorm is van reguliere zorg. “Verpleegkundigen en artsen onderzoeken samen hoe zij alle data vanuit continue monitoring op een betrouwbare manier in kunnen zetten. En dan de logistiek: wat doe je als een patiënt thuis achteruitgaat en direct geholpen moet worden? Daar maken we tijdens deze pilot protocollen en werkwijzen voor. Alleen dan kunnen we veilige, betrouwbare en goede zorg op een efficiënte manier buiten de muren van ons ziekenhuis bieden.”

Het is belangrijk om inzicht te krijgen in de juiste werkwijze voor 24/7 monitoring thuis. Om te zien voor welke patiënten met andere (infectie)ziekten dit ook geschikt is. Samen met regiopartners (huisartsen en andere medische regiecentra) verkent het UMC Utrecht wat de meerwaarde is van continue monitoring op afstand. Hoe kunnen we de zorg anders organiseren in de toekomst? Martine: ”Ik denk dat we met digitale innovatie de zorg in het ziekenhuis staande kunnen houden voor patiënten met een uitgebreide zorgvraag. En als de pandemie weer opleeft, dan staan we klaar om met continu thuismonitoren in te spelen op de ziekenhuiscapaciteit en de zorg veilig te verdelen over het hele zorgsysteem. Ik hoop dat de digitale zorg een vlucht neemt, en dat velen hierin meegaan en denken: ‘hier zit echt toekomstmuziek in’.”